Verduurzaming en klimaatadaptatie
Klimaatadaptatie en verduurzaming zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden, Maurice Caris van Wonen Limburg.
Bij verduurzaming van woningen denk je aan isolatie en alternatieve warmtebronnen. Minder oog is er voor klimaatadaptatie, terwijl dat onlosmakelijk verbonden is met verduurzaming, vindt Maurice Caris, strategisch adviseur Verduurzaming bij Wonen Limburg. “De oorsprong van onze volkshuisvesting ligt bij gezond wonen. Met klimaatadaptatie pakken we die taak weer op.”
De overstromingen in Limburg afgelopen zomer maakten de noodzaak van klimaatadaptatie weer eens extra duidelijk. Opeens stond waterbeheer hoog op de agenda van de landelijke politiek. Heel goed, vindt Caris. Hij hoopt van harte dat die aandacht blijvend is. Toch wil hij vooral aandacht voor hittestress. Verwijzend naar de oorspronkelijke verantwoordelijkheid van volkshuisvesting zegt hij: “Door grotere woningen te bouwen voor gezinnen, met een rioolaansluiting, sanitair en drinkwatervoorzieningen, verbeterde de volksgezondheid in Nederland aanzienlijk. In de jaren ’70 werd dat standaard voor nieuwbouw. De eisen voor isolatie hebben sindsdien een vlucht genomen. Met de structurele stijging van temperaturen komt er langzaam maar zeker weer aandacht voor gezond wonen.”
Isoleren niet alleen maar gunstig
In Nederland zijn we massaal aan het isoleren geslagen. Dat is immers een uitstekende manier om de warmtebehoefte in het stookseizoen zo laag mogelijk te houden. En daarmee het gasverbruik en de bijbehorende CO2-uitstoot. De keerzijde: tijdens warme zomers koelt het in een goed geïsoleerd huis nauwelijks af. Dat is schadelijk voor de gezondheid van bewoners, zeker als zij wat ouder zijn.
Voor nieuwbouw geldt nu de zogenoemde TOjuli-norm. Dat wil zeggen dat de mate van opwarming in woningen een bepaald maximum niet mag overschrijden. Maar voor bestaande bouw geldt deze norm niet. In Limburg zijn de zomers warmer dan elders in Nederland en de gemiddelde leeftijd ligt er net wat hoger. Dat maakt inwoners van Limburg extra gevoelig voor hittestress.
Groen brengt verkoeling
Wonen Limburg legt daarom de focus op ongewenste opwarming van zeer goed geïsoleerde woningen in combinatie met kwetsbaardere bewoners. “Behalve reageren op incidenten willen wij inzetten op een structurele aanpak en die onderdeel maken van ons verduurzamingsprogramma.” Wonen Limburg betrekt ook de huurders bij het tegengaan van hittestress. “We vertellen bijvoorbeeld wat bewoners zelf kunnen doen op warme dagen. Denk aan ventilatie, gebruik van zonwering, maar ook vergroening van de tuin. Daarnaast luisteren we naar onze huurders: hoe ervaren zij hun woning, wat hebben zij nodig?”
Steeds meer corporaties en gemeenten krijgen oog voor klimaatadaptatie en hittestress. Denk aan bewustwordingsacties als ‘kampioenschap tegelwippen’ en de aanleg van geveltuintjes en groenstroken. Bomen en planten geven immers verkoeling en een groene tuin neemt overtollig regenwater op en ontlast daarmee het riool.
Terug naar Wonen Limburg. De isolatiegolf creëert een oplossing en tegelijk een nieuw probleem. “Ik ben zeker niet tegen isoleren”, benadrukt Caris. “Maar hou met de verduurzaming van je voorraad altijd rekening met de gevolgen voor het binnenklimaat. Doe je dat niet, dan krijg je het probleem terug dat we honderd jaar geleden juist wilden oplossen, namelijk ongezonde woningen. Ik denk dat we in de sector meer integraal moeten werken: verduurzamingsmaatregelen en klimaatadaptief bouwen kunnen niét zonder elkaar.”
Wonen Limburg werkt aan een Adaptatiestrategie en stuurt daarmee op uitvoeringsprogramma’s per wijk of buurt, in samenwerking met betrokken gemeenten. De Limburgse corporaties hebben zich verenigd in C8. Zij willen dit jaar de problemen rondom klimaatadaptatie in beeld brengen en een gezamenlijke aanpak ontwikkelen.
Lees meer over klimaatadaptie op Aedes.nl/verduurzaming.
Related Posts
Naar meer natuurinclusief bouwen →
Sneller bouwen met tijdelijke woningen →
Hoe dragen woondeals bij aan meer woningen? →
