Published on juni 6th, 2024 | by info@corporatiebouw.nl
0Biobased bouwen
Biobased is een bouwmethode met minimale milieu-impact en materialen uit de omgeving. Toepassing is vaak veel makkelijker dan wordt gedacht, zegt Rob Bogaarts, een biobased adviseur die intensief betrokken is bij Building Balance, de beweging die boeren, bouwers, corporaties en industrie bij elkaar brengt in biobased ketens.
Wat heb je aan een mooi huis dat in een ecologische omgeving staat maar niet duurzaam is? Corporaties krijgen steeds vaker met die vraag te maken. Biobased bouwen is een bouwmethode met minimale milieu impact en met materialen uit de directe omgeving. Dat is makkelijker dan vaak wordt gedacht.
Rob Bogaarts adviseert met zijn eigen bureau de bouwketen over biobased bouwen: het bouwen met natuurlijk materiaal. “Een deel van de tijd ben ik ook programmamanager van het Duurzaamheidspact in Eindhoven en betrokken bij de Club van Duurzaam Doen in ’s Hertogenbosch. Een groot deel van mijn werk besteed ik echter aan Building Balance, de beweging vanuit allerlei overheden en bedrijfsleven om biobased ketens op te zetten. Het motto daarbij is ‘Van land tot pand’. Als Building Balance willen we de startmotor zijn om boeren, bouwers, corporaties, industrie bij elkaar te brengen om zo biobased bouwen een boost te geven.”
Eerst een stap terug
Maar wat is dan biobased? En wat kunnen bouwers ermee? Rob Boogaarts: “Biobased bouwmateriaal is materiaal dat in de natuur is gegroeid. Dat kunnen eenjarige of meerjarige gewassen zijn zoals miscanthus, sorghum, hennep, vlas, stro et cetera. Al die materialen kunnen gebruikt worden in de bouw om de impact van traditionele materialen zoals beton te beperken. Want dat is echt nodig, en wel zo snel mogelijk. Anders kunnen corporaties, en eigenlijk de hele bouwwereld, op korte termijn niet meer aan de milieuvereisten voldoen.” Biobased materialen kunnen onder meer dienen als isolatie, zoals inblaas isolatie, wolplaten, maar denk ook aan toepassingen als plaatmateriaal waarmee stevige constructieve platen kunnen worden gemaakt. Eigenlijk is biobased bouwen niet meer dan teruggaan naar de
natuur. “Zoals we vroeger ook bouwden. In die zin is het een stapje terug om een grote stap
vooruit te zetten in de strijd tegen klimaatverandering en aan de nieuwe strenge milieuvereisten te voldoen.” Naast een flinke vermindering van de milieu-impact heeft biobased bouwen meer
voordelen. “Bij Building Balance hebben we alle voordelen eens op een rij gezet. Dat zijn er
minstens tien. Biobased bouwen kan bijvoorbeeld een economisch verdienmodel zijn voor
boeren, het materiaal neemt CO2 op, neemt ook warmte beter open geeft die makkelijker af, het isoleert op gelijkwaardig niveau en is bovendien mensvriendelijker te verwerken.”
Te langzaam
Toch gaat het stimuleren van de vraag naar biobased materiaal volgens Bogaarts nog te langzaam. “De focus bij corporaties heeft lang gelegen op het terugdringen van de warmte vraag: isoleren, isoleren en nog eens isoleren en zo een energiezuinig huis bouwen. Ik noem dat labeltjes jagen. Dat is op zich prima gelukt, want de meeste corporatiewoningen hebben energielabel B of hoger. Maar in het proces zijn ze vaak vergeten de juiste, duurzame materialen toe te passen. Dat wordt de volgende uitdaging willen ze blijven ontwikkelen.” Building Balance kan daarbij helpen, aldus Bogaarts. “We zijn vooral bezig de corporaties te voorzien van kennis, en te laten zien wat allemaal mogelijk is en dat er helemaal niet veel nodig is om te beginnen. In Zuidoost Brabant hebben we met dertiencorporaties een commitment-verklaring afgesloten waarin staat dat ze binnen vijf jaar naar honderd procent biobased isolatiemateriaal gaan in bestaande en nieuwbouw. Het uitgangspunt is simpel: stel een keten samen en vervang bij je uitvraag de vraag naar traditioneel bouwmateriaal voor biobased materiaal. Dat gebeurt dus nu, waardoor bij boeren het besef gaat leven dat ze er geld mee kunnen verdienen. Zo gaat de zaak aan het rollen. Een tweede voordeel van de commitment-verklaring is dat corporaties bereid zijn meer te betalen voor biobased materiaal, mocht dat nodig zijn. Bijbetalen is nu nog even nodig, maar in de toekomst gaan de prijzen dalen en zijn ze even hoog als voor traditionele bouwmaterialen. Een punt van aandacht is wel dat deze nieuwe manieren van bouwen ook nieuwe technieken vereist. In het begin zal dat nog wat duurder uitvallen. ”
Interesse groeit
Vanuit meerdere regio’s in het land kijkt men inmiddels met veel interesse naar wat er in Zuidoost Brabant gebeurt. “Veel corporaties in andere regio’s hebben al hun steun uitgesproken. Ik zou iedere regio willen aanraden om te beginnen met biobased bouwen door een commitment-verklaring. Dan heb je de keten op zijn plek en kun je rustig eens gaantesten met hoe het werkt. In verschillende regio’s is men daar al mee bezig en als Building Balance helpen we daarbij met advies en proberen zoveel mogelijk beren op de weg op te ruimen.”
De tips van Rob Boogaarts
- Begin gewoon! Biobased bouwen is niet eng.
- Zorgdatje duurzaamheidsbeleid, met name de thematiek materialen, op orde is. Als het beleid goed staat, is het eenvoudig toekomstige projecten snel en efficiënt aan te pakken
- Sluit aan bij Building Balance om de hele keten in beweging te krijgen. Samen kun je meer!